کود کمپوست و مزایای استفاده از آن

 کمپوست از واژه‌ای لاتین Compositus و به معنای مخلوط و یا مرکب اقتباس شده است. کمپوست و بازیافت بقایای حیوانات از هزاران سال پیش شناخته شده بوده است؛ و در اروپا دانشمندانی چون هومر و ارسطو به آن پرداخته‌اند. تولید کود کمپوست از زباله‌های خانگی، بحثی است که اولین بار بیش از دو دهه پیش در کشورهای اروپایی و آمریکایی مطرح شد.مردم آموختند با این روش نه تنها می‌توانند از حجم زباله‌های تولید شده شهری بکاهند، بلکه کود مورد نیاز برای پرورش گیاهان خانگی را نیز بی‌هیچ هزینه‌ای تامین ‌کنند. آمار دقیقی از میزان تولید سالانه کمپوست در خانه‌ها در دست نیست اما بر اساس آمارهای جهانی به طور میانگین سالانه در هر خانه بیش از ۲۰۰ پوند (۹۰٫۷۱۸ کیلو) زباله از مواد طبیعی در هر آشپزخانه تولید می‌شود که به راحتی می‌توان آنها را به کمپوست تبدیل کرد.

کمپوست در واقع نوعی کود است که از زباله های مختلف به دست می آید و می تواند تمامی نیازهای خاک را برطرف کند. البته انواع مختلفی از این کود در دنیا موجود است و شما باید دقیقا بر اساس نیاز زمین خود کود مورد نظرتان را تهیه کنید.

بیایید کمپوست را به صورت علمی تعریف کنیم :

تعریف کمپوست:

کمپوست پسماندهای آلی تجزیه شده و نسبتاً پایدار حاصل فرایند پوسش هستند. فرآیند پوساندن شامل تجزیه بقایای گیاهی، حیوانی یا زباله های شهری همچنین لجن فاضلاب است. این کار به روش های بسیار مختلفی انجام می شود و دقیقا به همین دلیل هم انواع کمپوست به وجود آمده است.

درواقع تولید کمپوست نوعی روش برای بازیافت زباله های در گذشته های دور بوده که امروزه از این روش برای تولید کود استفاده می شود. در کشور ما ایران نیز سال هاست که باغداران و کشاورزان از این نوع کودها در زمین های خود استفاده می کنند.

انواع روش ها:

کمپوست ممکن است با توجه به ماهیت فرآیند تجزیه به دو دسته تقسیم شود:

بی هوازی

در این فرآیند تجزیه در جایی اتفاق می افتد که اکسیژن وجود ندارد یا از نظر منبع اکسیژن محدود است. براساس این روش ، میکروارگانیسم های بی هوازی از ترکیبات واسطه ای از جمله متان ، اسیدهای آلی ، سولفید هیدروژن و غیر جهت تغذیه استفاده می کنند. در صورت عدم وجود اکسیژن، این ترکیبات تجمع می یابند و کمتر متابولیزه می شوند.

ترکیباتی که در شرایط بی هوازی تولید می شود دارای سمیت و بوی نامطبوع می باشند. از آنجا که کمپوست بی هوازی فرایندی با درجه حرارت پایین است، توان حذف بذر علفهای هرز و پاتوژن ها را ندارد.  علاوه بر این ، زمان این فرایند معمولاً طولانی تر از کمپوست هوازی می باشد.

هوازی

این فرآیند در صورت وجود مقدار کافی اکسیژن صورت می گیرد. که طی این فرایند، میکروارگانیسم های هوازی ماده آلی را تجزیه می کنند و  ترکیباتی از جمله دی اکسید کربن (CO2) ، آمونیاک ، آب ، گرما و هوموس (محصول نهایی آلی نسبتاً پایدار) را تولید می کنند. اگرچه در واکنش هوازی ممکن است ترکیبات واسطه ای مانند اسیدهای آلی تولید شود، میکروارگانیسم های هوازی آنها را تجزیه می کند. گرمای تولید شده باعث تجزیه پروتئین ها ، چربی ها و کربوهیدرات های پیچیده مانند سلولز و همی سلولز می شود. از این رو ، زمان فرآیند تجزیه شدن کوتاهتر است.

علاوه بر این ، بدلیل دمای بالا در این فرآیند بسیاری از میکروارگانیسم های مضر انسانی و گیاهی و همچنین بذر علف های هرز  از بین می رود. اگرچه با روش هوازی مواد مغذی بیشتری از ترکیبات اولیه از بین می رود، اما این روش نسبت به روش کمپوست بی هوازی برای تولید محصولات کشاورزی، کارآمدتر می باشد.

مزایای استفاده از کود کمپوست

• کاهش نیاز به آب (مخصوصا در مصارف کشاورزی)
• کاهش آلودگی های زیست محیطی و کمک به محیط زیست به دلیل استفاده از فضولات در تولید کود کمپوست
• آبرفتی شدن خاک
• کود کمپوست یک آفت کش طبیعی
• کاهش هزینه کشاورزی

روش تولید خاک کمپوست

برای تولید خاک های کمپوست در مرحله اول لازم است زباله و مواد اولیه مورد نیاز تامین شود. این مواد نه تنها از پسماندهای شهری و باقی مانده مواد غذایی تامین می گردد، بلکه نخاله های حاصل از کارگاه ها و کارخانه های صنایع چوب و همچنین شاخه های هرس شده باغ و فضاهای شهری نیز در این زمینه مورد استفاده قرار میگیرند. برای تولید این خاک ها دو روش وجود دارد که عبارتند از:

روش تراکتوری 

زباله ها ابتدا با هم مخلوط شده و در شیارها به صورت ردیفی دفن می گردند. دستگاه میکس نصب شده به تراکتور به صورت مرتب خاک را مخلوط نموده و به مرور منجر به تجزیه مواد می شود.

روش دپوی انباشت

همان طور که از نام این روش مشخص است، زباله های میکس شده بر روی هم انباشته شده و به مرور پوسیده شده و به کود تبدیل میشوند.

همان طور که اشاره شد، در خرید خاک کمپوست لازم است از کیفیت و نوع مواد اولیه استفاده شده در آنها و همچنین روش تولید کود اطمینان حاصل کنید. ورمینوپلاس از جمله ارائه دهندگان خاک های کمپوست با کیفیت می باشد که قبل از فروش محصولات، با توجه به نوع زمین و خاک کشاورزی گزینه های مناسب را معرفی خواهد نمود.

روش تهیه کمپوست خانگی

طرز تهیه کود کمپوست خانگی بسیار ساده است . کمپوست خانگی در حیاط بوسیله کومه کردن زباله‌های آشپزخانه، برگ درختان و یا کود پرندگان و چهارپایان در یک گوشه یا قرار دادن آنها در یک چاله در زمین و اجازه به طبیعت بویژه میکروارگانیسم‌ها برای انجام عملیاتش به آسانی می‌تواند صورت گیرد. همچنین می‌توان از سطل تهیه کمپوست نیز استفاده کرد.

برگ‌ها بخش زیادی از زباله‌های حیاط‌ها و باغ‌ها را تشکیل می‌دهند. برای تولید کود کمپوست خوب در خانه که به کار نگهداری گل‌های گلدانی‌تان بیاید، می‌توانید از مقادیری از برگ‌های ریخته شده در پارک نزدیک خانه‌تان استفاده کنید. هر روز در آشپزخانه منزل شما حجم زیادی از زباله‌هایی چون پوست خربزه و هندوانه، هویج، چای‌های کیسه‌ای، هسته سیب، پوست موز و تقریبا هر چیز طبیعی دیگری که در آشپزخانه به کار می‌رود، تولید می‌شود. شما تقریبا می‌توانید تمام زباله‌های طبیعی آشپزخانه‌تان را بازیافت کنید.

برای تولید کمپوست در خانه می‌توانید از سطل‌های فلزی در بسته استفاده کنید و آن را در جایی چون بالکن خانه‌تان قرار دهید. این کار به شما این امکان را می‌دهد که هر به هر اندازه زباله که تولید شد، به کود قبلی خود بیفزایید.

حواستان باشد که زباله‌های خانگی جزو مواد “سبز” هستند، در نتیجه هر بار که مقداری زباله آشپزخانه‌ای به سطلتان اضافه می‌کنید، روی آن را با حدود ۲۰ سانتی‌متر از مواد “قهوه‌ای” مثل برگ‌های خشک، بپوشانید. برای اینکه کودتان با سرعت بیشتری تولید شود، می‌توانید تمام مواد آن را به قطعات کوچکتری تقسیم کنید.

برای اینکه روند تولید کمپوست کوتاه‌تر شود، باید به جزئیات هم توجه کرد. اگر در منطقه‌ای سردسیر زندگی می‌کنید، سطل بازیافتتان را در محلی قرار دهید که در معرض تابش نور خورشید باشد تا با کمک گرمای خورشید، مواد زودتر تجزیه شوند. اگر هم در منطقه‌ای گرمسیر و خشک زندگی می‌کنید، سطل را در سایه قرار دهید تا سرعت تبخیر آب مواد موجود در آن کم شود.